Verdichten

Verdichten. Ik weet niet welke associatie dit bij u oproept? Het is een term die wordt gebruikt in de ruimtelijke wereld van stedenbouw en architectuur om aan te duiden dat er binnen de bestaande bebouwde ruimte bij wordt gebouwd. Of dat er wordt gebouwd in hogere dichtheden als manier om te komen tot een beter of intensiever gebruik van de ruimte.

Vier jaar geleden kwam ik, na twintig jaar, weer terug in mijn geboortestad Amersfoort. De stad waar ik de eerste twintig jaar van mijn leven opgroeide.

Soesterkwartier 1976-1978

Rustenburg 1978-1984

Schothorst / Hoogland 1984-1998

Verdichting wordt gezien als een manier om de stad uit te breiden en daarbij het landschap rondom te sparen. Dat scheelt niet alleen verlies aan landschap, maar ook aanleg van nieuwe infrastructuur en veelal monofunctionele wijken én reistijd. Het betekent echter wel dat in de bestaande stad moet worden gekeken waar  je nog kunt bouwen. Die ruimte is natuurlijk beperkter en daarom wordt er veelal de hoogte in gebouwd of worden functies gewijzigd, zodat bijvoorbeeld een bedrijventerrein (ook) een woonbestemming krijgt.

Industrieterrein transformeert naar De Nieuwe Stad / Amersfoort

Kantoor Amersfoortse Verzekeringen getransformeerd tot woningen

De Lichtpen / Hoefkwartier

In de twintig jaar dat ik weg was, ontwikkelde ik mij onder andere via de kunstacademie tot fotograaf. Direct na de academie ging ik als zelfstandige aan de slag en kwam te wonen in de wijk Slotervaart in Amsterdam. In de zeventien jaar dat ik daar in hoogbouw woonde werd de verdichting om mijn heen zichtbaar.

flat in Slotervaart waar we 17 jaar woonden 2000-2017

bouw van gebouw Change Slotervaart

Little Manhattan Slotervaart

In mijn jeugd bouwde Amersfoort de weilanden in, de twintig jaar dat ik weg was bouwde Amersfoort nog één weiland vol (Vathorst), maar kwam er ook inbreiding met onder andere de Nieuwe Stad en onlangs het Hogekwartier.

 Vathorst  Amersfoort

De Nieuwe Stad Amersfoort

Het Hogekwartier Amersfoort

Verdichting is een complexe opgave. Een ruimte krijgt vaak meerdere functies. Er moet worden gewoekerd met ruimte, mensen gaan dichter op elkaar leven en groene ruimtes worden spaarzamer en moeten gedeeld worden. Er verandert veel voor bewoners en onderlinge verschillen worden vaak groter.

In die 20 jaar dat ik in Amsterdam woonde, ben ik van ‘de stad’ gaan houden. De bovenstaande alinea kan je met argusogen lezen. Je kan ‘m ook met verwachting bekijken. De wijk Slotervaart in Amsterdam stond jarenlang slecht bekend, terwijl ik er prima woonde met m’n gezin. Ik realiseerde me dat dit kwam door mijn relaties met bewoners en de verhalen van een wijk die hierdoor werden ontsloten. Die relaties waren inderdaad divers maar daardoor juist rijker. Het resulteerde in mijn eerste fotoserie Buurtbanden, die ik startte in de patatzaak van Abi.

Veel bestaande bewoners zien de verdichting van de stad als bedreiging van hun woonomgeving. Niet zo gek, er veranderen veel dingen, het wordt voller en vaak is de toekomst lastig voor te stellen. Ook is de invloed die je hebt als bewoner op de nieuwe ontwikkelingen, beperkt.

Vier jaar geleden kwamen wij met ons gezin in Amersfoort wonen. Na jarenlang de stedelijke vernieuwing om ons heen te hebben gezien, belanden we zelf naast de nieuwe inbreiding van Amersfoort door het Hogekwartier. De naastgelegen wijken Liendert én het Hoefkwartier zullen beiden een forse verdichting mee gaan maken de komende tien jaar. Het gebied is nog volop in ontwikkkeling.

2017 -2021

Hogekwartier Amersfoort

Hogekwartier in aanbouw